How precious is the time of this life! Every minute has great worth, for within one minute we can think so many things, either good or evil. One godly thought raises us to heaven, and one diabolical thought lowers us to hell. So then, behold how valuable every minute in this present life is. Unfortunately, though, we do not think about this, and hours, days, and years pass with no profit—but is it merely with no profit? How much damage we have all suffered—and I, first—without realizing it! But some day, when our soul is about to depart from our body, we shall realize it. But, alas, it will be too late; there is no room for correction then. We must realize this now when we can still make a start. We should take advantage of the precious time of our life. Truly blessed is he who compels himself and makes a start, because some day he will become spiritually rich. It is never too late, for the Lord awaits each one of us to awaken so that He may give us work. He waits until the eleventh hour (cf. Mt. 20:6 ). He tries with every means to awaken us. I pray that all of us will awaken, light our lamps, and with a vigilant eye wait patiently for the Lord to come, so that we may enter the resplendent bridal chamber of eternal bliss, the festival of the bright angels, to chant with them the resurrectional canticles, which will elevate us from theoria to theoria and to divine ascents! Then—oh, then!—we shall fully realize what a great work it is to compel ourselves in everything and that our superiors did well to push us and grieve us, for we shall say, “Behold what we see now!” Then our thanks to God will have no limits. Then we shall really render thanks worthily to God!
Elder Ephraim of Arizona
Την υγείαν σου να την αναθέτης εις τον Θεόν. Εάν κάτι το επιβάλλη η ασθένεια ή ο ιατρός, να το παίρνης με την ελπίδα ότι ο Θεός δι’ αυτών θα συντελέση να γίνη εκείνο, που θέλει Αυτός να γίνη, χωρίς βέβαια η αυταπάρνησις να μας οδηγήση εις την αυτοκτονίαν, ούτε η περιποίησις εις την φιλαυτίαν, αλλά την μέσην οδόν να βαδίσωμεν, δηλαδή να κάμνωμεν το επιβαλλόμενον με πίστιν, δια να μη μας λογισθή αυτοκτονία. Το αν θα γίνω καλά με το μέσον που μεταχειρίσθηκα, αυτό το αφήνω με πίστιν εις τον Θεόν.
Έχε, παιδί μου, υπομονήν εις όλα σου τα παθήματα. Η ασθένεια, όταν την υπομένωμεν, έχει πάρα πολύ το κέρδος εις την ψυχήν, αρκεί να κατηγορής τον εαυτόν σου, διότι κυρίως δια τας αμαρτίας μας υποφέρομεν και κατά το πλείστον δια την υπερηφάνειαν της καρδίας μας.
Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης
Πόσον ζημιώνεται ο άνθρωπος, όταν δεν σκέπτεται πως παιδεύεται ως τέκνον Θεού και έχει λησμοσύνην της υιότητος! Απόλυτον καθήκον και απαραίτητον επιβάλλει η αγάπη των γνησίων γονέων, να ασκήσουν επί των ιδίων τέκνων την παιδείαν. Εφ’ όσον λοιπόν ο Θεός είναι πατέρας μας, παιδεύει τα ίδιά Του τέκνα προς παιδαγωγικήν μόρφωσιν, ίνα μεταλάβουν της αγιότητος Αυτού. «Υιέ μου μη ολιγώρει παιδείας Κυρίου, μηδέ εκλύου υπ’ αυτού ελεγχόμενος» ( Παροιμίαι 3,11 ). Η λησμοσύνη λοιπόν των Χριστιανών επί του ιδίου αυτών Πατρός, του Θεού, είναι μέγα κακόν, διότι, όταν η πατρική ράβδος τους κτυπήση ( πόνος, θλίψεις, πειρασμοί, κ.λ.π. ), απελπίζονται, τους κυριεύουν μύριοι λογισμοί και η παιδεία των γίνεται λίαν επίμοχθος χωρίς καμμίαν παράκλησιν.
Πόσον ωραία, μας λέγει ο Απόστολος Παύλος: « Εκλέλησθε, λέγει, της παρακλήσεως, ήτις υμίν ως υιοίς διαλέγεται» ( Εβρ. 12,5 ), ελησμονήσαμεν, λέγει, την παρήγορον συμβουλήν, ότι ως παιδιά Του ο Θεός διαλέγεται προς ημάς. Είναι αναπόφευκτος η παιδεία Κυρίου προς τα ίδιά Του παιδιά, τα οποία Αυτός γνωρίζει. Ο Θεός δεν χαρίζει, ο Θεός υπό νοσηράς αγάπης-την οποίαν πολλοί ανόητοι γονείς ασκούν επί των ιδίων των τέκνων και η οποία νοσηρά αγάπη κατόπιν θα επιφέρη εις τα αγαπώμενα την καταστροφήν των και την αιώνιον κόλασίν των-δεν κλέπτεται, ως απαθής και άγιος, ούτως ώστε, δια να μη λυπήση τα αγαπώμενα τέκνα Του, να παραβλέψη τας παρεκτροπάς των και την αμορφωσύνην των. Όχι μύρια όχι! Είναι Θεός έχων γνησίαν αγάπην προς τα παιδιά Του, θα τα παιδεύση, θα τα νουθετήση, θα δεσμεύση την ελευθερίαν των και θα τα επιπλήξη κατά διαφόρους τρόπους, δια να μορφώση τους κακούς χαρακτήρας προς τους ιδίους Του αγίους χαρακτήρας προς δόξαν και έπαινον εν Χριστώ Ιησού.
Και ο Χριστός, όταν ήτο επί της γης, Τέκνον ηγαπημένον του Πατρός, εξησκήθη εις την παιδείαν Κυρίου, όχι, ότι είχε χρείαν ο αναμάρτητος Θεός, αλλά προς σωτηρίαν του ανθρώπου και προς ημετέραν νουθεσίαν και παράδειγμα, ίνα ακολουθήσωμεν τοις ίχνεσιν Αυτού, « ει δυνατόν εστι παρελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο, ουχ ως εγώ θέλω, αλλ’ ως Συ, γενηθήτω το θέλημά Σου» ( Ματθ. 26,39 ).
Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης
Many things afflict us, my child, but blessed is he who passes through the grievous things of this present life with patience and thanksgiving. Yes, we ought to thank God, Who through such grievous things prepares our immortal soul to inherit the eternal blessings of the kingdom of heaven!”The Lord disciplines us for our good, that we may share His holiness”. (cf. Heb. 12:10 ). Through various afflictions He works in us an eternal glory that far outweighs them all! (cf. 2 Cor. 4:17 ).
For this reason it is neither necessary nor beneficial to be indignant when the Lord disciplines us. Rather, it is beneficial for everyone’s soul to have perfect obedience to the Physician of our souls and bodies, Who during various afflictions operates on the invisible wounds of the soul of each one of us, with the holy aim of giving us health- that is, the purification of the heart from vile passions. To such an omniscient spiritual Physician, we have the indispensable obligation to offer unceasing thanks by our actions, so that we do not grieve Him by any offence. All the saints passed their lives in afflictions and manifold sufferings, in spite of the fact that sin did not have any power over them to afflict them. Nevertheless, many times their life was a true martyrdom. Now, what justification will we give- we who have fallen into and occupy ourselves with many sins- to claim the right to pass our lives without afflictions and sufferings? Most certainly we are accountable for sin, and consequently we need the whip of the salvific discipline of the Lord, that we may have the fortune of being saved into the kingdom of heaven, by grace of the mercies of our God Who loves mankind.
Elder Ephraim of Arizona
Δια πολλών θλίψεων θα σωθώμεν, παιδί μου, επί τον ταπεινόν και ησύχιον και τρέμοντα τους λόγους μου;». Αι θλίψεις ελευθερώνουν τον άνθρωπον, που τας υπομένει μετά χαράς και γνώσεως, από τας αμαρτίας του και τον κανόνα αυτών, δημιουργείται και πνευματικός χαρακτήρ, γίνεται ο άνθρωπος ελεήμων, ταπεινός, πράος κ.λ.π.
Εκείνος που δεν έχει αληθινήν γνώσιν των πειρδιότι ποίος άγιος ηγίασε ή άνθρωπος εσώθη, χωρίς να περάση από το καμίνι των διαφόρων πικριών; Αν εδώ πικρανθώμεν, εκεί, εις το άλλον κόσμον, ο Χριστός μας, θα μας γλυκάνη με την τόσον όμορφον βασιλείαν Του.
Όταν σου έρχεται η θλίψις, να παρηγορήσαι ότι και πάλιν θα σου έλθη η χαρά και η γαλήνη. Συνεχώς ενθυμού τον θάνατον, αυτή η μνήμη θα σου δίδη πολύ κουράγιο εις τα λυπηρά του ματαίου τούτου βίου και θα γεμίζη η ψυχή σου παρηγορίαν. Τα βάσανα της ζωής μίαν ημέραν, παιδί μου, θα λήξουν, διότι ο κόσμος παρέρχεται, μόνον ό,τι πράξη κανείς δια την δόλια του ψυχήν, εκείνο αιώνια θα μείνη ή προς ύψος ή προς βάθος και απώλειαν.
Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης
A physician torments a sick person with operations, bitter medicines, amputation of body parts, etc., with the purpose, of course, of curing him and not of torturing him out of wickedness. Likewise God, as the Physician of our souls and bodies, heals us with all kinds of medicines, afflictions, and sufferings to give us our spiritual health, which is the greatest good that exists. But those who are indignant and do not bear it patiently—like me—lose the spiritual benefit and thus gain only pain. So since God saves us in such a miraculous way, we have the necessary obligation to thank Him unceasingly and to bless His All-holy Name. We should do so not only with our mouth, but primarily with our works, so that no deed of ours may offend God’s grandeur. For if we bless Him with our lips and revile Him with our works, then we are mocking Him. Let us make an effort not to grieve our Christ by any offense, so that the Holy Spirit may rest in our souls. Amen.
Elder Ephraim of Arizona
Η υπακοή ταπεινώνει τον άνθρωπο και η ταπείνωση εξουδετερώνει κάθε πειρασμική ενέργεια. Όπου ταπείνωση, εκεί ο διάβολος χάνεται. Όπου υπερηφάνεια κι εγωισμός, εκεί η παρουσία των δαιμόνων, οι πειρασμοί και τα πάθη. Γι’ αυτό η υπακοή είναι πολύ χαριτωμένη αρετή, επειδή οπλίζει με τόση ταπείνωση τον άνθρωπο όταν υπακούει εν γνώσει, για την αγάπη του Χριστού.
Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης
God allows temptations so that they might rouse us to remember Him. When we call upon Him, He acts as though He does not hear us so that we multiply our supplications and cry out His holy name, in fear of the various passions.
Then, through pain of the entreaties, our heart is sanctified, and through experience we learn the weakness of our lame nature. And thus we realize in practice that without God’s help we are not able to do anything.
Elder Ephraim of Arizona
Σου έχω γράψει περί της συνειδήσεως, ότι πρέπει να προσέχωμεν, να μη πράττωμεν κάτι, που θα γίνη αιτία, να μας ελέγξη και να μας καταδικάση.
Έχε κατά νουν, ότι ο Θεός βλέπει τα πάντα και ουδέν κρυπτόν από των οφθαλμών Του. Και πως θα είπω ψέμματα ενώπιον του Θεού; Ουκ οίδας ότι το ψέμμα είναι εκ του διαβόλου και μη προσέχοντας γίνεται συνήθεια, κατόπιν έξις και πάθος, και ότι ψεύσται «Βασιλείαν Θεού ου κληρονομούσι»;
Φοβού τον Θεόν, δεν αναπαύεται ο Θεός δια μέσου υλικών προσφορών, όταν εγκαταλείπωμεν την έσωθεν επιμέλειαν της καρδίας, αλλά είναι ανάγκη και τούτο ποιήσαι κακείνο μη αφιέναι.
Επιμελού το συνειδός, διότι ουκ οίδομεν την ώραν του θανάτου. Και εάν δεν αποδώσωμεν εις τον χρεωφειλέτην, όσα του οφείλομεν, θα μας κατηγορήση σφοδρώς, χωρίς ανοχήν, και τότε, όπερ και αλλοίμονον, φραγήσεται το στόμα ημών, μη έχον τι απολογήσασθαι.
Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης
Our thanks to God must be unceasing. Our thanksgiving must never stop, because we are made worthy every time we want to receive this cleansing, and every time we feel a sin, immediately turn the mind to God.
“I have sinned Lord, forgive me.” With this “I have sinned Lord, forgive me,” God answers: “My child, you are forgiven; the power of the law is remitted. Proceed to the application of the law.” And the application is beneath the petraheli (stole).
There all the sinfulness of man is ended. Forgiveness is so easy! It is very wrong for man, when this forgiveness is so easy and so free, because of his egoism not to want to receive it, not to want to open the doors of paradise and walk eternally in the glory of God!
Elder Efraim of Philotheou on Watchfulness, Prayer and Confession
Pray as often as possible. Try to feel compunction and to weep, and you will see how much you will be relieved from thoughts and grief. Prayer is a conversation of man with God. He who prays with a broken and humbled spirit is filled with divine gifts and blessings—that is, with joy, peace, comfort, illumination,and consolation—and he, too, becomes blessed. Prayer is the double-edged sword that slays despair, saves from danger, assuages grief, and so on. Prayer is a preventive medicine for all diseases of soul and body. Likewise, entreat the Mother of Light, the immaculate Theotokos, to help you, for she is the greatest means of consolation after God. When a person calls upon her holy name, he immediately senses her help. She is a mother; when she was on earth, as a human being and fellow-sufferer she suffered the same things we do, and for this reason, she has great sympathy for pained souls and swiftly comes to help them.
Elder Ephraim of Arizona
Ελάβαμεν το τηλεγράφημα δια την εκδημίαν της φιλτάτης ημών αδελφής και κατά το ανθρώπινον ελυπήθημεν, ηκολούθησαν δάκρυα, τα οποία εμαρτύρουν την ένωσιν των ψυχών με την άρρητον της εν Χριστώ αγάπης δεσμόν. Αλλά πρέπει και να χαιρώμεθα, δια το μεγάλον λαχείον όπου επέτυχεν. Πρώτον, ότι εφύλαξεν εαυτήν εν παρθενία, αυτό το μεγάλο κόσμημα εις το ένδυμα της καθαράς ψυχής της. Δεύτερον, ότι υπέμεινεν επί χρόνους την επίσκεψιν του Κυρίου δια μέσου της ασθενείας και εσήκωσεν τον σταυρόν της μέχρι τον ιερόν Γολγοθά της τελειώσεώς της αναδειχθείσα γνησία μαθήτρια του Ιησού. Τρίτον, ότι της εδόθη το αγγελικόν σχήμα, το οποίον δεν εμόλυνεν με νέας αμαρτίας και το οποίον οι άγιοι πατέρες το εθέσπισαν ως δεύτερον βάπτισμα! Λοιπόν, καθαρά πλέον από το βάπτισμα της μετανοίας έφυγεν, την εκάλεσεν ο γλυκύς Ιησούς πλησίον Του πλέον, ίνα βλέπη το θεανδρικόν Αυτού πρόσωπον προς υψίστην απόλαυσίν της. Εκεί θα πρεσβεύη εις το διηνεκές υπέρ των γονέων αυτής και των λοιπών αυτής συγγενών, αλλά και υπέρ του κόσμου όλου. Ο Μέγας Αντώνιος εν εκστάσει γενόμενος, έβλεπεν εαυτόν να αναφέρεται υπό των αγγέλων εις τον ουρανόν, ως εις εκδημίαν προς Κύριον, και τον παρεμπόδιζον αι ενάντιαι δυνάμεις, οι δαίμονες, τα τελώνια, και τον κατηγόρουν δια τα αμαρτήματα όπου είχε πράξει. Οι άγιοι άγγελοι αντέλεγον και έλεγον: «Όσα αμαρτήματα έπραξε προτού γίνη μοναχός, εκείνα τα συνεχώρησεν ο Θεός καθ΄ ην στιγμήν ενεδύθη το σχήμα, εκείνα που έπραξε μετά το σχήμα έχετε δικαίωμα να αναφέρετε». Ταύτα λεγόντων των αγγέλων, των δαιμόνων μη ευρισκόντων τίποτε το ένοχον, ακωλύτως έγινεν η άνοδος.
Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης
Experience has shown that it is wrong to accuse and condemn someone without letting him defend himself. As also the sacred Gospel says: “Does our law judge a man before it hears him and knows what he is doing?” (Jn. 7:51 ). If we are not attentive, many sins of condemning others heap up within us, and then repentance is needed. How often a person repents because he spoke! Let us bear in mind the words of Abba Arsenios: “I have often repented for speaking, but I have never repented for keeping silent”. If we are often deceived by the sense of touch, how much more so we are by people’s words. Therefore, much attention is needed, for the devil prowls around roaring to devour us (cf. 1 Pet. 5:8 ).
A Christian ought to be like the many-eyed Cherubim, for evil has multiplied greatly, especially the sin of condemnation, which is a common as “bread and cheese”. May God cleanse us and sanctify us for His glory. “Do not let the sun go down on the wrath of your brother” (cf. Eph. 4:26 ).
That is, let no one be angry and enraged against his brother past the setting of the sun. have you heard about that brother who was negligent and lazy, who did not go to the all-night vigils and did not do his duties, whom the brethren knew to be a negligent monk? When he fell ill and the hour of his death drew near, the brethren gathered to hear something beneficial, or to comfort him, or in case he wanted to say something to them, but they saw him joyful, cheerful. One brother was scandalized and said, “What is this we see in you, brother? We see that you are joyful even though you are approaching death. But we have the thought that you were not a violent monk, so how do you have such courage and a cheerful face? How do you justify yourself?” “Yes, brethren”, he said, “indeed I was a negligent person and I did not fulfill my duties. But I achieved one good thing, by the grace of God: not to condemn any brother and not to scandalize anyone; and never did I let my heart have something against any brother of the monastery when the sun set. And inasmuch as I did not judge any brother, I believe that God will not judge me either, for He said, “Judge not, that you be not judged” (Mt. 7:1 ) and since I did not judge, I will not be judged”. The brethren marveled and said, “Brother, you found the way of salvation very easily”. And the brother died with much joy. Do you see how the Fathers struggled and how they found the way of salvation?
Elder Ephraim of Arizona
What is the use of laboring and toiling with the body night and day, if inwardly we do not take care to pull out the roots from which all evil sprouts?
We have an absolute need for watchfulness and unceasing prayer in order to cast off the evil which lurks within us and replace it with spiritual good. Make sure that your daytime work does not rob you of oral prayer; cry out the supremely glorious and sweet name of our Jesus, and it will not be long before He comes to help and console you. What is there that the blessed prayer cannot set aright and renew! Constrain yourselves in the prayer; why should your mind wander around here and there and not turn towards our Jesus, when for Him we left everything and for Him we endure everything?
Elder Ephraim of Arizona
Αγαπητά μου παιδιά,
…Είμεθα Ορθόδοξοι και ουσιαστικά δεν γνωρίζου με το ύψος, το βάθος, το πλάτος της Ορθοδοξίας. Θα πρέπει να την δούμε σε όλη την αγιότητα της.
Τι είναι Ορθοδοξία; Ορθοδοξία είναι η αλήθεια, το ορθό δόγμα περί του Θεού, περί του ανθρώπου και περί του κόσμου, όπως μας την έδωσε ο Ίδιος ο ενανθρωπήσας Θεός με την υπέροχη διδασκαλία Του, με την αγία ζωή Του και με την λυτρωτική θυσία Του, όπως την διετύπωσε κατόπιν η θεόπνευστος διάνοια και καρδία του Αποστόλου Παύλου, όπως την «ζωντάνεψε» ο μαθητής της αγάπης και οι άλλοι Ευαγγελισταί και Απόστολοι με το ουράνιον φως του Άγιου Πνεύματος, όπως την παρέδωσαν και σε μας οι πνευματοκίνητοι Πατέρες της Αλεξανδρείας, της Κωνσταντινουπόλεως, της Καππαδοκίας, της Συρίας, της Παλαιστίνης και του Αγίου Όρους αργότερα. Όλοι αυτοί από τον Ιερό Πολύκαρπο, τον μαθητή των Αποστόλων, μέχρι τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, ο όποιος εκοιμήθη στις αρχές του 19ου αιώνος, με την σοφία τους και την αγιότητα τους, με τις θυσίες και τους αγώνες τους μας παρέδωκαν την παρακαταθήκη της ορθής πίστεως και ζωής, τον θησαυρό της ορθοδόξου παραδόσεως.
Ορθοδοξία είναι η θαυμαστή εκείνη σύνθεσις δόγματος και ήθους, θεωρίας και πράξεως. Ορθοδοξία είναι ακόμα εκείνο που διετύπωσαν επισημότερα αι Σύνοδοι, τα οικουμενικά εκείνα ευλογημένα συνέδρια της ανά τον κόσμον Εκκλησίας του Χρίστου. Τότε οι θεοφόροι Πατέρες «όλην συγκροτήσαντες την της ψυχής επιστήμην και τω θείω πνεύματι συνδιασκεψάμενοι» απεφάνθησαν για τα μεγαλύτερα προβλήματα, που απασχολούν τον πνευματικό άνθρωπο και έθεσαν τα βάθρα, τα θεμέλια της πνευματικής ζωής, που είναι ο πραγματικός πνευματικός πολιτισμός.
Την Ορθοδοξία επεσφράγισαν οι μάρτυρες όλων των εποχών όλη η ιερή στρατιά των εκατομμυρίων ηρώων και ομολογητών, ανδρών, γυναικών και παιδιών με το τίμιο αίμα τους. Από τα αμφιθέατρα της Ρώμης μέχρι τα στρατόπεδα της Ρωσίας, απέδειξαν ότι ο χριστιανισμός δεν είναι μια απλή θεωρία, αλλά η αλήθεια και η ζωή ο ωραιότερος ηρωισμός, η νίκη κατά της ωμής βίας και της υλικής δυνάμεως, η επικράτησις και η βασιλεία του πνεύματος.
Ήρθε κατόπιν να ύμνηση την Ορθοδοξία η λατρεία με την υπέροχη ποίησι και την εμπνευσμένη υμνογραφία της, η οποία συνδυάζει το φυσικό με το υπερφυσικό, τα εγκόσμια με τα επουράνια, την ατομικότητα με την κοινωνικότητα, την οικειότητα και τον βαθύ σεβασμό, το εύληπτο και το μυστήριο.
Μέσα στον ναό σε κάθε Λειτουργία, μέσα σε μια ατμόσφαιρα ανατάσεως και ιερότητος τελείται η Θυσία του Θεανθρώπου, όπου συμμετέχουν όλοι οι πιστοί. Εκεί επίσης υμνούνται και προβάλλονται τα κατορθώματα των γιγάντων της πίστεως με επικεφαλής του χορού αυτού την Θεοτόκο Μαρία. Εκεί εξυμνείται το δόγμα, όχι μόνον ως αληθές, αλλά και ως ανταποκρινόμενο στις ανθρώπινες εφέσεις….
Ένα άλλο γνώρισμα της Ορθοδοξίας ήταν πάντοτε ο ηρωισμός που τον είδαμε στο μαρτύριο, ο όποιος δεν σταμάτησε μόνον στην θυσία του αίματος. Τα τέκνα της Ορθοδοξίας πάντα έδειξαν σθένος και γενναιότητα μπροστά σε κάθε είδος αυθαιρεσίας, είτε προερχόταν από τον Ιουλιανό τον Παραβάτη, είτε από τους αρειανούς και μονοφυσίτες, είτε από τους εικονομάχους και λατινόφρονες μοναχούς. Η φάλαγγα αυτή των ηρώων της Ορθοδόξου Εκκλησίας δεν περιλαμβάνει μόνον τον Μέγα Αθανάσιο, τον Μέγα Βασίλειο, τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, αλλά και τον Άγιο Θεόδωρο τον Στουδίτη, ηγούμενο της του Στουδίου Μονής με όλους τους μοναχούς του, τον Άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή, τον μέγα ήρωα, τον Άγιο Μάρκο τον Ευγενικό και άπειρο πλήθος ομολογητών και υπερασπιστών της πίστεως μας….
Η Ορθοδοξία εβάδισε πάντοτε την βασιλική οδό του Ευαγγελίου. Εκράτησε ανόθευτο, γνήσιο το πνεύμα του χριστιανισμού έναντι του σκοτεινού μυστικισμού των ανατολικών αιρέσεων, της παποκαισαρικής συγκεντρωτικότητος των Λατίνων και του ορθολογιστικού υποκειμενισμού των Προτεσταντών. Πάντοτε εκράτησε το μέτρο και την αρμονία, δεν είχε τίποτε το λάθος, διότι οι Πατέρες ήταν πνευματοκίνητοι, αγιοπνευματικώς οδηγούμενοι.
Δεν περιφρόνησε η Ορθοδοξία τον άνθρωπο, ούτε την σοφία, ούτε την φύσι, ούτε την τέχνη, δεν υπήρξε απάνθρωπος. Όλα τα εξηγίασε και δημιούργησε πολιτισμό. «Την φύσιν», κατά το τροπάριον των Τριών Ιεραρχών «των όντων ετράνωσε, τα των ανθρώπων ήθη κατεκόσμησε».
Η Ορθοδοξία είναι η πορεία του ολοκληρωμένου ανθρώπου προς τον Πλάστη του, προς την θέωσι. Οδηγεί τον άνθρωπο στην πλήρη ανάπτυξί του εν τω Χριστώ και για τον Χριστό. Η Ορθοδοξία δεν είναι μόνον η κατ’ εξοχήν θεολογία, αλλά είναι συγχρόνως και η αληθινή ψυχολογία, ο γνήσιος ανθρωπισμός και κοινωνισμός. Είναι ένα πολύεδρο διαμάντι, το όποιον από όλες τις πλευρές παρουσιάζει νέες αντανακλάσεις της αληθείας.
Ας γνωρίσουμε, λοιπόν, την Ορθοδοξία μας. Όχι θεωρητικά. Ας την αισθανθούμε και ας την ζήσουμε σε όλο το βάθος και το πλάτος της. Ετσι μόνο θα μπορού με να την προβάλουμε και να την αξιοποιήσουμε.
Διότι η Ορθοδοξία μας δεν είναι μουσείο και παρελθόν, αλλά ζωή, δημιουργία και ακτινοβολία. Είναι η μεγάλη ιδέα του έθνους μας, είναι η χρυσή ελπίδα της σωτηρίας μας, είναι το καύχημα μας εν Χριστώ. Ας την κηρύττουμε με ηρωισμό και γενναιότητα ως τέκνα γνήσια των μεγάλων ηρώων της.
Πανέμορφη Ορθοδοξία, αιματοστόλιστη νύμφη του Χριστού, ποτέ, ποτέ να μη σε αρνηθούμε οι ανάξιοι, αλλά αν το καλέσουν οι περιστάσεις και οι καιροί, αξίωσε μας, ω φίλη, δια σε να χύσουμε και την τελευταία ρανίδα του αίματός μας. Αμήν.
(Αποσπάσματα από το βιβλίο Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ, τόμος Α’, εκδ. Ι. Μ. Φιλόθεου 2004 )
Η ομιλία αυτή έγινε το 1984 εις Αμερική από τον Γέροντα Έφραίμ
When one keeps silent, he is given time and freedom for prayer and concentration, but when he passes his hours carelessly, he does not have time to pray.
Furthermore, through his careless speech he accumulates various sins. For this reason the Holy Fathers placed the virtue of silence at the summit of the virtues, for without it no virtue is able to remain in the soul of man.
Elder Ephraim of Arizona
Ευλογημένα μου παιδιά,
Κινούμενος από αγάπη και ενδιαφέρον θα προσπαθήσω με την ελάχιστη δύναμι, που υπάρχει, να σας πω δυο λόγια πατρικής στοργής και αγάπης;
Εμείς οι ταλαίπωροι άνθρωποι- ων πρώτος ειμί εγώ- κρίνουμε εύκολα. Για έναν άνθρωπο, ή τον βλέπουμε αμαρτάνοντα ή ακούσαμε ότι αμάρτησε ή μας τον κατηγόρησαν άλλοι, αμέσως ασυζητητί , χωρίς έλεγχο, χωρίς βασανισμό, κατά πόσον είναι αυτό αλήθεια ή όχι, αμέσως καταφέρουμε τον λίθον του αναθέματος και τον χτυπάμε εφαρμόζοντας τον Μωσαϊκό νόμο.
Έχουμε τόσες αμαρτίες επάνω μας, είμεθα τόσο φορτωμένοι, έχουμε τόσα προσωπικά σφάλματα κι όμως έχουμε κάνει τόσα λάθη στις κρίσεις μας. Παρ' ότι έχουμε συλλάβει τον εαυτό μας να κάνει κρίσεις λανθασμένες, επιμένουμε και με την παραμικρή αιτία και αφορμή, αμέσως ξεκινούν οι γλώσσες, τα τηλέφωνα κι αρχίζουν τα «κατηγορώ» και το «κουτσομπολιό».
Έτσι ο διάβολος ανοίγει τα βιβλιάρια όλων μας κι αρχίζει να καταγράφη μέσα στο ποινικό μας ευθύνες. Γιατί να γίνεται αυτό, εφ' 'όσον ο Χριστός μας μας διδάσκει πολύ καθαρά να μη κρίνουμε;
Ο Απόστολος Παύλος, το στόμα του Χριστού μας λέει: «Συ δε τί κρίνεις τον αδελφόν σου; ή και συ τί εξουθενείς τον αδελφόν σου; πάντες γαρ παραστησόμεθα τω βήματι του Χριστού. μηκέτι ουν αλλήλους κρίνωμεν» ( Ρωμ. 14, 10-13 ) . Και αν ακόμη βλέπουμε κάτι με τα μάτια μας, να αμφιβάλλουμε για την αλήθεια του πράγματος.
Το Ευαγγέλιό μας, οι διδασκαλίες των Αποστόλων, όλων των Αγίων, των Επισκόπων, των ιερέων, των ιεροκηρύκων κραυγάζουν: «Μη κρίνετε». Η κατάκρισις είναι φοβερό αμάρτημα, μη νομίζετε ότι είναι μικρό. Ο Χριστός μας είπε : «Μη κρίνετε, ίνα μη κριθήτε. Εν ω μέτρω μετρείτε, μετρηθήσεται υμίν» ( Ματθ. 7, 2 ) .
Ο Θεός Πατέρας έδωσε την κρίσι στον Υιό, για να κρίνη τον κόσμο, κι έρχεται ο άνθρωπος από μόνος του και παίρνει την θέσι του Θεού για να κρίνη.
Ο Υιός του Θεού, ο Χριστός δεν κατέκρινε την μοιχαλίδα, την πόρνη ,ενώ εμείς κατακρίνουμε. Εκείνος την σκέπασε, τη συγχώρησε, την ευλόγησε. Εμείς όμως; Πόσον εύκολα βγαίνει από το στόμα μας μία κρίσις, μόλις βλέπουμε κάτι, χωρίς να το εξετάσουμε καθόλου.
Ένας άγιος άνθρωπος, ο Γέροντάς μου, μου έλεγε: «Παιδί μου, αυτός που δεν κατακρίνει τον αδελφό του, είναι σημείον σωσμένου ανθρώπου». Δηλαδή, το ότι δεν κατακρίνει είναι απόδειξις και χαρακτηριστικό ότι είναι σωσμένος, καθαρός για την Βασιλεία του Θεού. Εφ' όσον κυβερνά την γλώσσα του σωστά, ,αυτό σημαίνει ότι κυβερνά όλον τον εαυτόν του καλώς και κατά το θέλημα του Θεού.
Ποιά είναι όμως η ρίζα της κατακρίσεως κι από πού ξεκινάει; Ξεκινάει από την υπερηφάνεια και τον εγωισμό. Είναι η «ευπερίστατος αμαρτία» ( Εβρ. 12, 1 ) , κατά τον Απόστολο Παύλο. Σε κάθε περίστασι, σε κάθε στιγμή, σε κάθε υπόθεσι, όπου κι αν βρεθούμε το στόμα λέει, η σκέψι δουλεύει.
Επομένως γινόμεθα πάρα πολύ ακάθαρτοι απ' αυτό το πράγμα. Κρίνουμε από τον πολύ εγωισμό μας. Διότι εάν εγώ θεωρώ τον εαυτό μου άρρωστο , θα μπορώ να μιλήσω για άλλον άρρωστο και να τον κατακρίνω ως απρόσεκτο; Δέστε το παράδειγμα έμπρακτο στα νοσοκομεία.
Όλοι έχουμε πάει εκεί σαν άρρωστοι ή σαν επισκέπται. Όσοι νοσηλευθήκατε, ακούσατε καμμιά φορά κανένα συνάρρωστό σας , να σας κατακρίνη, γιατί ήσασταν άρρωστος; Κανείς δεν μιλάει, γιατί σκέπτονται ότι ο ένας είναι στο μάτι, ο άλλος στο πλευρό άρρωστος κ.λ.π. κι επειδή όλοι πονούν, συμπονούν και τους άλλους. Ο ένας λυπάται τον άλλο και δεν ακούς κατάκρισι για την ασθένεια του 'άλλου.
Εκεί επικρατεί αναμαρτησία στην κατάκρισι.
Έξω όμως από το νοσοκομείο όλοι μιλούμε, κατηγορούμε τον αδελφό μας και θεωρούμε τον εαυτό μας ανώτερο κι ότι εμείς δεν σφάλλουμε. Καλά, εσύ βλέπεις την «αγκιδούλα» στο μάτι του αδελφού σου και το δοκάρι, που έχεις στο δικό σου μάτι δεν το βλέπεις;
Ενώ η σωτηρία μας είναι πάρα πολύ σοβαρό πράγμα, συγχρόνως είναι και κάτι πολύ απλό, γιατί με πολύ απλά πράγματα, μπορούμε να αγιάσουμε.
Λέγω σοβαρό, γιατί αν απροσεκτήσουμε και δεν επιμεληθούμε την ψυχή μας, θα κολασθούμε αιώνια. Δεν συλλαμβάνουμε με την σκέψι, με την λειτουργικότητα του νου μας την έννοια της αιωνιότητος.
Εδώ όταν είμεθα άρρωστοι και πονάμε, τρέχουμε σε γιατρούς, σε παυσίπονα κ.λ.π. και προσπαθούμε με κάθε τρόπο να απαλλαγούμε. Πολλές φορές σε ασθένειες μακροχρόνιες έρχεται και μας «τριβελίζει» το μυαλό η αυτοκτονία, παρ' όλο που ξέρουμε ότι η ασθένεια αυτή, είναι κάτι που θα τελειώση κάποια μέρα. Σκεφθήκαμε ότι μπορεί να πάμε στην κόλασι με τα δαιμόνια αιώνια;
Εάν δούμε ένα δαίμονα, να ξέρετε ότι δε θα μπορέσουμε να ζήσουμε. Γι' αυτό και δεν επιτρέπει ποτέ ο Θεός να δη ο άνθρωπος δαιμόνιο με τα μάτια τα σωματικά, γιατί ακαριαίως θα σταματήση η καρδιά από τον φόβο. Πώς λοιπόν θα είμαστε στο σκοτάδι, στα βασανιστήρια μαζί με τα δαιμόνια;
Είναι φοβερό! Κι όμως από ένα χειρισμό λανθασμένο, από μια απροσεξία, από μία αμέλεια, από μία λήθη μπορούμε να την πάθουμε την δουλειά. Γι' αυτό έχει σοβαρότητα το θέμα. Πρέπει νύχτα-μέρα να προσευχώμεθα, να γονατίζουμε, να κλαίμε, να παρακαλούμε τον Θεό να στείλη φώτισι, να ξυπνήση τον νου και την ψυχή μας και να μας δώση συναίσθησι των κακών μας, για να πενθήσουμε εδώ και να κλαύσουμε τώρα τις αμαρτίες μας.
Ας ετοιμαζώμεθα να αντιμετωπίσουμε τον θάνατο χωρίς η συνείδησίς μας να μας κατηγορή δυνατά. Θα φύγουμε πάλι με πταίσματα- δεν θα είμεθα ως λευκή περιστερά- αλλά αυτά τα πταίσματα να μην είναι τέτοια που θα μας «βουλιάξουν» .
Διότι θα έχουμε ως αντιστάθμισμα και καλά έργα, τα οποία θα είναι δυνατά, όταν τεθούν στο άλλο μέρος της πλάστιγγος, να υπερακοντίσουν τα απλά αμαρτήματα, διότι τα άλλα θα τα έχουμε ξεκαθαρίσει με το μυστήριον της Ιεράς Εξομολογήσεως και θα έχουν σβήσει.
Θα έχουν μείνει αυτά τα οποία μπορεί να έχη κι ένας άγιος άνθρωπος και μία σκέψι, κι ένας θυμός είναι αμάρτημα αλλά το «εκ συναρπαγής ουκ αφαιρεί την αγιότητα του ανθρώπου». Δηλαδή υπάρχουν αμαρτήματα τόσον ελαφρά, που δεν προσβάλλουν την αγιότητα ενός αγίου ανθρώπου, αλλά απλώς επιτρέπονται από τον Θεό, για να τον κρατούν στην ταπείνωση .
Διότι καμμία αρετή ποτέ δεν τελειώνεται μέχρι τέλους τελείως, η δε μετάνοια ποτέ. Ποτέ δεν τελειοποιείται. Πάντα είναι ατελής, είναι ανοιχτή, γιατί είμεθα άνθρωποι και κάθε στιγμή ενδέχεται να πέσουμε.
Έτσι, όπου βλέπετε, παιδιά, ότι κάπου κουτσαίνετε, ,κάπου δεν πάει κάτι καλά, μην το αφήνετε, βάλετε φάρμακο να θεραπευθή. Προσευχή με γόνατα και αίτημα μετά δακρύων: «Κύριε πρόφθασον διόρθωσέ με σ' αυτό διόρθωσε με σ' εκείνο. Αυτό θα μας βοηθήση να μην έχουμε βασικά σφάλματα και θανάσιμα αμαρτήματα και να ασφαλίσουμε την ψυχή μας κρατώντας την υγιή, καθαρή και έτοιμη για την αιώνια ζωή. Αμήν. Γένοιτο!
Γέροντας Ἐφραίμ Φιλοθεΐτης
Η Τέχνη Σωτηρίας
Το να πέσωμεν και να τραυματισθώμεν, τούτο έξεστι τοις ανθρώποις, εφ’ όσον και αν μία ημέρα εστίν η ζωή του ανθρώπου επί της γης, έγκειται η διάνοια αυτού επί τα πονηρά εκ γεννήσεως αυτού, αλλά το να πέσωμεν και να μείνωμεν εν τω πτώματι, τούτο ουχί ανθρώπινον. Η μετάνοια αναδημιουργεί τον άνθρωπον, αύτη εδόθη, ίνα θεραπεύη την ψυχήν μετά το βάπτισμα, και εάν αύτη έλειπεν, σπανίως θα εσώζετο άνθρωπος. Δια τούτο η αρετή της μετανοίας δεν έχει τέλος εφ’ όσον υπάρχει πνοή ζωής εν τω ανθρώπω, διότι έξεστι και τοις τελείοις να σφάλλουν. Τέκνα μου, οσάκις ίδητε τον λογισμόν να σας ελέγχη δι’ αμαρτίαν τινά, αμέσως πάρετε το φάρμακον, μετανοήσατε, κλαύσατε, εξομολογηθήτε, και ιδού επανέρχεσθε εις την προτέραν και καλυτέραν κατάστασιν.
ΓέρονταςΕφραίμ Φιλοθεΐτης
Above all, we should maintain a humble mindset. We must believe that everything we accomplish is due to God’s help.
“What do you have that you did not receive? Now if you did indeed receive it, why do you boast as if you had not received it?”(1 Cor. 4:7) . Whatever we have, we have received it all from God.
Did you assist someone with your own hands? Very well. Didn’t God give you your hands? Did you say a good word with your mouth? Did you
save someone with your good advice? Do not boast! God gave you both your mouth and the ability to speak. Did you use your feet to run and serve others? Well, they also belong to God. Did you praise God with your heart, with your inner voice, and with your inherent logic? Did you have good thoughts about God and your neighbor? Again, the heart and mind are also God’s. Did you
perhaps even desire to be born? No! It was God Who brought you into existence. Since everything is a gift from God and all things must serve Him, then what can you possibly offer to God?
This is why Christ said to His disciples, “When you have done all that you were ordered to do, you must know that you are simple and worthless slaves”(cf. Lk. 17:10).
“I give to you [says Christ], and then you give to others. If I had not given to you, you would have nothing to give. You did not conceal the gift, but you transmitted it and multiplied it.
”Hence, what is rewarded is the desire to perform virtue, as in the parable of the talents (vid. Mt. 25:15-28).
Elder Ephraim of Arizona
from the book
The Art of Salvation
http://www.stnektariosmonastery.org/weeklymessage.pdf
The greatest temple, in which God delights to dwell, is that which He skillfully crafted with His own hands—our entire being, our soul, as long as it is pure. Purity of heart consists in the nous being free from evil thoughts, from which evil and passionate feelings originate which cause the body to be passionately excited. For it is then that both soul and body are defiled, and to a certain degree their purity and spotlessness are lost. The first evil and passionate thought—but primarily the corresponding passionate fantasy—is the starting point of all forms of sin. No sin occurs in deed if an evil thought does not precede it by means of the imagination. Therefore, in order to attain the greatest good—purity in the full sense of the word—we need to purify our nous from sinful imaginations and thoughts. Only in this way is purity acquired with a firm foundation. If we want to stop doing evil deeds without paying attention to our inward thoughts, we labor in vain. When we have taken care to purify our soul, the God of glory will dwell in it and it will become His holy and luxurious temple, giving forth the fragrance of the incense of unceasing prayer to Him.
Elder Ephraim of Arizona
Τι
μεγαλείόν εστιν η θεία λειτουργία!
Όταν ο Θεός επιβλέπη εις τον ταπεινόν
λειτουργόν Του, πόσον αυτός αισθάνεται την μεγαλοπρέπειαν της
λειτουργίας, πόσον ωφελούνται οι μνημονευόμενοι! Πόσον τιμά ο Θεός τον
άνθρωπον, να κατέρχεται μετά των αγγελικών ταγμάτων εις κάθε λειτουργίαν
και να τρέφη τον άνθρωπον με το πανάγιον Σώμα και Αίμα Του! Πάντα γαρ
απέδωκεν ημίν. Ποίον πράγμα υπάρχει σωματικόν ή πνευματικόν, φθαρτόν ή
άφθαρτον, το οποίον μας υστερεί! Ουδέν. Εάν μας δίδη καθημερινώς το
τεθεωμένον άγιον Σώμά Του και Αίμά Του ποίον εστι τούτων ανώτερον;
Βεβαίως ουδέν. Εν ποίοις μυστηρίοις ηξίωσεν ο Θεός τον χοϊκόν άνθρωπον
να λειτουργή! Ω, αγάπη ουρανία, ανεκτίμητος. Μία σταγών θείας αγάπης
υπερβαίνει πάσαν αγάπην υφήλιον, σωματικήν, εγκόσμιον.
ΓέρονταςΕφραίμ Φιλοθεΐτης
Bolster your courage for a new struggle, and thus you will repel every thought of cowardice and discouragement. We must continually revive our strength and regroup our front of resistance, as the devil also does. Do not let an incidental fall—or even continual falls—drive you to despair. Our objective is not to turn our backs to the enemy in despair, so that he cannot boast before God and so that we do not sadden Him. Courage and bravery are appropriate for strugglers when they are struggling not for ephemeral crowns that fade, but for everlasting ones that are incorruptible! So blessed are all who will have their lamps lit with oil in them. With joy and exultation they will enter along with Christ into the eternal wedding, full of spiritual delight.
Elder Ephraim of Arizona
Τέκνον μου, κάνε υπομονήν εις τα παιδιά σου, τι να κάνωμεν, είναι ζωηρά βέβαια, αλλά δεν γίνεται και διαφορετικά, όπως και να έχη το πράγμα, ημείς πρέπει να κάμνωμεν υπομονήν. Μη τα βάζης τα πράγματα μέσα σου, δηλαδή μη τα πολυκοσκινίζης, μη ζητής λεπτομέρειες, διότι στενοχωρουμένη συνεχώς θα βλαβής εις την υγείαν σου και τότε θα είναι χειρότερα. Μόνον παράβλεπε και πρόσθεσε προσευχήν και η προσευχή κάνει θαύματα, και τότε θαυματουργικώς, χωρίς κόπον θα γίνουν ήρεμα και ήσυχα παιδάκια. Πολλά παιδιά υπήρξαν ζωηρότατα όταν ήσαν μικρά, μετά όμως έγιναν θαυμάσια κατά πάντα. Και τα ζωηρά συνήθως είναι και έξυπνα και μεθαύριον μπορεί να αποδώσουν πολλά. Παιδί μου, μη χάνης το θάρρος σου, και εγώ όσον ζω εις αυτόν τον μάταιον κόσμον, συν Θεώ, ελπίζω να σε βοηθώ, εις κάθε σου δυσκολίαν. Γνωρίζω ότι συνεχώς επιφορτίζομαι ευθύνας και επομένως συστέλλεται ο χρόνος της ελευθερίας μου, αλλ’ όμως εγώ θα προσπαθώ να σας βοηθώ, με όσας δυνάμεις θα μου εναπομένουν.
ΓέρονταςΕφραίμ Φιλοθεΐτης
It is very consoling, my child, that each one of us will receive his reward based on how much he has labored for the love of Christ. It involves much labor to bear the burden of souls in the present era which is ruled by egotism and self will. Let us not lose our courage; for invisibly present is Jesus, Who will rebuke the stormy sea of trials and bring the calm of grace. Struggle upon the raging waves; call upon the only all-powerfull God: “Lord, Lord, look down from heaven and behold my trials and perfect my soul to do Thy will, for Thou art my God.” (cf. Ps. 79:15-16 ).
Elder Ephraim of Arizona
Παρήγορον πολύ είναι, παιδί μου, το ότι ο καθείς θα πληρωθή βάσει των κόπων, που κατέβαλε δια την αγάπην του Χριστού. Έχει πολύν κόπον το πράγμα, όταν κανείς σηκώνη ψυχάς της σημερινής εποχής, που διέπει ο εγωϊσμός και το ίδιον θέλημα.
Ας μη χάνωμεν το θάρρος μας, διότι αοράτως πάρεστιν ο Ιησούς, που θα επιτιμήση την τρικυμιώσαν θάλασσαν των πειρασμών και θα φέρη την γαλήνην της χάριτος.
Αγωνίζου επάνω εις τα αφρισμένα κύματα, εσύ επικαλού τον μόνον παντοδύναμον Θεόν: «Κύριε, κύριε, επίβλεψον εξ ουρανού, και είδε τους πειρασμούς μου και κατάρτισε την ψυχή μου εις το ποιείν Το θέλημά Σου, ότι Συ ει ο Θεός μου».
Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης
All the labor, toil, and temptations in this life, my blessed child, cannot be compared with that blessed life. Even if we had thousands of lives and sacrificed them all, we would not have done anything significant in comparison with the future glory in which Christ the Master longs to establish us through His precious and life-giving Blood! This is why the Apostle Paul says, “The sufferings of this present time are not worthy to be compared with the glory which shall be revealed in us.” (Rom. 8:18 ). Furthermore, reflect that man “withers like a flower and passes like a dream,” (cf. Is. 40:6-8 ), and that “when the trumpet sounds, all the dead will rise as if in an earthquake” (cf. 2 Thes. 4:16 ) to meet Christ.
When the door of the age to come opens, and when the present world is destroyed, then our nature will be restored to its original state. The Lord “will transform our lowly body that it may be conformed to His glorious body.” (Phil. 3:21 ). Our nature, which groans and travails together with all of creation, (cf. Rom. 8:22 ), awaits the glorious revealing of the children of God with an intence yearning. “For the earnest expectation of the creation eagerly waits for the revealing of the sons of God.” (Rom. 8:19 ). The grandeur of man, whom God raises to such heights and glory, is unrivaled! Yet we passionate sinners are unaware of and indifferent to these great riches, and our way of thinking is completely earthly. Just think: this body which is fetid dirt is counted worthy to be conformed to God’s glory, to become angelic! (cf. Phil. 3:21 ).
Now, men are material in comparison to the angels, which are purely spiritual beings. Angels in comparison to God are somewhat “material”. They are not purely spiritual as God is, Who is unapproachable light. In this manner men will also become angelic then. Then, a single unity of the fullness of the Church, of the faithful with Christ will occur. How tenderly and paternally our Lord puts it: “Father,” He said to His Father, “I desire that they also whom Thou hast given Me may be with Me where I am, that they may behold My glory which Thou hast given Me” (Jn. 17:24 ).
Can worldly riches compare with these words of God? If only we were there where our Lord is, where angels shudder and tremble to approach! O hidden wisdom and infinite wealth of God!
Ας μη λησμονώμεν, τέκνον μου, ότι όλοι οι άγιοι διήλθον αυτό το καμίνι των θλίψεων υπό διαφόρους μορφάς, συμφώνως έκαστος προς ο εκλήθη επάγγελμα.
Εάν ρίψωμε μία ματιά εις τον πολυθρύλητον βίον και πολιτείαν της αγίας Αυγούστης Θεοφανούς, θα ίδωμεν συσσωρευμένας τας θλίψεις, την μίαν κατόπιν της άλλης, καθ’ όλην την πολυβασανισμένην ζωήν της. Έπασχε πολύ, παντοιοτρόπως προσεπάθει, ίνα δια μέσου νουθεσιών και προσευχών και δακρύων και παραδειγμάτων επιστρέψη τον εξοκείλαντα εις την αμαρτίαν αυτοκράτορα, τον σοφόν Λέοντα, τον νόμιμον σύζυγόν της. Αυτός ήτο καθ’ ολοκληρίαν ο σταυρός της αγίας αυτής ψυχής, καθ’ όλην την ζωήν της. Και αυτά τα βάσανα με τα καλά έργα της, την αγίασαν. Κάνε λοιπόν υπομονήν, προσεύχου, νουθέτει, ελπίζοντας εις τον Κύριον, « Μακάριος ανήρ ος ελπίζει επ’ αυτόν» ( Ψαλμ. 33,8 ). Ούτως εχαράχθη του ανθρώπου ο βίος επί της γης, εφ’ όσον εξέπεσεν από την αθανασίαν, τρυγά τώρα τους καρπούς, ους εγέννησεν η παρακοή.
Όσον και αν θελήση κανείς, όσον και αν προσπαθήση και νομίση ότι θα ζήση άνευ θλίψεων, δεν θα ημπορέση να το κατορθώση, διότι ο πειράζων εμπεριπατών την υπ’ ουρανόν και περιελθών την γην, πάντας κοσκινίζει και ποτίζει το φαρμάκι των θλίψεων της κατάρας του νόμου. Όπου και αν κοιτάξης, όποιον και αν ερωτήσης, όλοι ως εξ ενός στόματος θα ομολογήσουν ότι κάποιο αγκάθι τους κεντά και πονούν.
Υπάρχει όμως διαφορά θλίψεως από θλίψιν, θλίβονταί τινες, διότι δεν ημπορούν να απολαύσουν αθεμίτους πράξεις, τούτο ένοχος θλίψις. Θλίβονται άλλοι νομίμως και ευλόγως, τούτο φυσικόν αποτέλεσμα.
Όταν όμως υπάρχη και η πνευματική γνώσις, αι θλίψεις εμβολιάζονται εις τον υπομένοντα προς αγιασμόν. Τούτο ακριβώς διεπράχθη και εις την αγίαν Θεοφανώ, νομίμως έπασχε, διότι ο σύζυγός της εξηπάτα αυτήν, εκείνη όμως με πνευματικάς γνώσεις και νουθεσίας και χριστιανικόν παράδειγμα, υπομένουσα, κλαίουσα, προσευχόμενη ανέθετε τα πάντα μετ’ ελπίδος εις τον Θεόν. Και δια ταύτα πάντα εκεντρίσθη εις το νόμιμον η αγιότης. Δια τούτο υπόμεινον ταύτα πάντα, αγιάζου δια μέσου των θλίψεων, ευχαρίστει τον Θεόν, όπου σε παιδεύει προσκαιρα, ίνα σε αναπαύση αιώνια! Εγώ εάν ίδω, ή ακούσω ότι ο τάδε ζη άνευ θλίψεων και ευημερεί κατά πάντα τα θελήματα αυτού, τούτο το θεωρώ ως εγκατάλειψιν Θεού! Εμάς ας μας κατατάξη ο Θεός με τους πάσχοντας, ίνα γραφή το όνομά μας εις την βίβλιον της ζωής και μη μείνωμεν έξω του Θείου Νυμφώνος του Χριστού.
Όσον και αν θλιβώμεν, μίαν ημέραν όλα θα λήξουν και θα ξεχασθούν, μόνον είτε κακόν είτε καλόν, τούτο θα μείνη, δια να ακολουθήση την ψυχήν μέχρι του κριτηρίου, όπου θα ακούση την μεγάλην απόφασιν. Τούτο πολλάκις με αλλοιώνει και κλαίω, το τι θα απολογηθώ εις το κριτήριον του Χριστού εγώ ο ανάξιος ιερεύς. Να εύχεσαι δι’ εμέ να μη καταδικασθώ.
Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης
Christ said to His disciples, “He who hears you hears Me, he who rejects you rejects Me, and he who rejects Me rejects Him Who sent Me” (Lk.10:16 ). The successors of the Apostles are the hierarchs, the priests, the abbots, and the elders of small synodias. So whoever obeys the successors of the Apostles obeys Christ Himself, and whoever disobeys them, rejects Christ. For this reason, since we want to place ourselves under obedience to Christ, we ought to show obedience ,not merely obeying what we like and disobeying what we do not want. For in Gethsemane, Christ asked that the salvation of mankind happen differently from what the Heavenly Father desired. But since the Heavenly Father decided upon the Cross, Christ then replied, “Not My will, but Thy will be done, my Father” (cf. Mt. 26:29 ).
Elder Ephraim of Arizona
Δεν υπάρχει καλύτερος δρόμος από την υπακοήν, διότι χαρίζει εις τον εραστήν της, χαράν, ανάπαυσιν, ανευθυνίαν, συγχώρησιν και πλήθος άλλα καλά, πρωτίστως δε την σκέπην από τας παγίδας του Σατανά, διότι καθοδηγείται ασφαλώς από την πείραν του πνευματικού και ούτω χωρίς πολλά εμπόδια βαδίζει τον δρόμον της πνευματικής ζωής.
ΓέρονταςΕφραίμ Φιλοθεΐτης
We have so much material offered by the devil, the world, and our carelessness to talk about idly, so many events and stories that are taking place and will take place, that we have plenty to occupy ourselves with; while “the one thing needful”, to approach God through prayer, we have laid aside. Our need for this spiritual turning to God is so urgent that nothing else should preoccupy us other than how to be close to God by means of prayer and holy thoughts, which also greatly help us achieve this goal.
Elder Ephraim of Arizona
Παιδί μου, να είσαι σιωπηλός, ταπεινός, υπήκοος μέχρι θανάτου, να είσαι έτοιμος να θυσιασθής εις το να κόψης το θέλημά σου, έστω και εάν αυτό σου φανή σωστόν μαρτύριον, αυτό σημαίνει αυταπάρνησις. Όταν αυτά τα φυλάξης, μη φοβήσαι τίποτε, κανένα κακόν, ούτε από τους δαίμονας ούτε από τους ανθρώπους, διότι όποιος φυλάσσει τα θεία προστάγματα και ο Θεός φυλάσσει αυτόν από κάθε κακόν. Να μην είσαι απότομος εις τας απαντήσεις σου, εις ό,τι δε σε ελέγχουν λέγε «ευλόγησον».
Γέροντας Ἐφραίμ Φιλοθεΐτης
My children, I beg you, for the love of God, do not stop saying the prayer of our Christ, not even for a moment. Your lips should continuously murmur the name of Jesus Who destroys the devil and all his plots. Cry out incessantly to our Christ, and at once He will hasten wholeheartedly to help us. Just as iron cannot be grabbed or even approached when it is red-hot, the same thing happens with the soul of him who says the prayer with the fervor of Christ. The demons do not approach it—and how could they? For if they draw near it, they will be burned by the divine fire which the divine name contains. Whoever prays is enlightened, and whoever does not pray is darkened. Prayer is the provider of divine light. This is why everyone who prays well becomes all radiant, and the Spirit of God dwells in him. If despondency, indifference, listlessness, etc., approach us, let us pray with fear, pain, and great noetic vigilance, and we will immediately experience the miracle of consolation and joy by the grace of God. It is not possible for a person who prays to hold a grudge against someone or to refuse to forgive him for any fault whatsoever. Everything is reduced to ashes when it comes near the fire of the Jesus prayer. So, my children, struggle in the salvific and sanctifying prayer of our Christ, so that you may become radiant and holy. Pray also for me, the indolent sinner, so that God may be merciful on the multitude of my sins, as well as on my countless liabilities.
Elder Ephraim of Arizona
Εδώ εις
αυτόν τον μάταιον κόσμον, παιδί μου, θα θλιβώμεν, θα πικρανθώμεν, θα
πονέσωμεν. Μα όλα είναι δι’ εν χρονικόν διάστημα, είναι προσωρινά, μόνον
εις αιώνιον βαθμόν και μέτρον να μη μας εγκαταλείψη ο Θεός και δεν τα
υπομείνωμεν. Όταν πονάς και θλίβεσαι, τον Εσταυρωμένον να μνημονεύης και
τότε θα ευρίσκης πολλήν ανακούφισιν. Διότι ποίος ατενίζων εις τον
Σταυρωθέντα και αναλογιζόμενος τα πάθη Του, άτινα υπέρ ημών έπαθε, δεν
θα εύρη βάλσαμον εις τας πληγάς του, είτε ψυχικάς είτε σωματικάς; Βλέπε
και συ, τέκνον, άνω, εκεί εις τον Γολγοθάν, εκεί όπου έδωσε την
τροπαιοφόρον νίκην το άγιον Αρνίον, ίνα δια του Αίματός Του πλύνη τα
έλκη των αμαρτιών και των παθών μας.
Η ευσπλαχνία Του είναι μεγάλη, ποτέ μη χάσης το θάρρος σου εις Εκείνον, που δια σε εσταυρώθη.
Εύχομαι την Μεγάλην Τεσσαρακοστήν να την διέλθης με λίαν ακμάζουσαν ψυχικήν και σωματικήν υγείαν. Αμήν.
Γέροντας Ἐφραίμ Φιλοθεΐτης
Humble yourself, and from now on confess, for confession contains most holy humility, without which no one is saved.
The devil greatly rejoices when he manages to persuade a person to hide diabolical thoughts.
This is because he will achieve his premeditated, soul-destroying goal.
Elder Ephraim of Arizona
Ας μετανοήσωμεν ειλικρινά, ας εξομολογηθώμεν καθαρά και λεπτομερώς. Ας μας απασχολή συνεχώς το κριτήριον του Θεού και η απόφασις Τούτου και να λέγωμεν: « Άράγε θα σωθώμεν ή θα αντικρύσωμεν τα βασανιστήρια των κολάσεων;» Τώρα πρέπει, και μάλλον συνεχώς να χύνωμεν δάκρυα μετανοίας. Αχ, πόσον πρέπει να μας απασχολή το πώς και κατά πόσον το ένδυμα της ψυχής μας είναι λευκόν και καθαρόν! Πρέπει να το λευκάνωμεν διαφορετικά δεν δυνάμεθα να παρουσιασθώμεν εμπρός εις τον Χριστόν μας καθώς είμεθα.
Η μελέτη του θανάτου δεν πρέπει να μας διαφεύγη καθόλου από το ωράριον της μοναχικής ζωής.
ΓέρονταςΕφραίμ Φιλοθεΐτης
Glory to the only wise God, Who knows how to extract the sweet out of the bitter and thus enrich our knowledge out of His boundless love toward us. He scourges us with afflictions and trials, so that He can draw us near Him; for He knows that through the sorrowful things of this present life, man remains near Him and is saved.
The comfortable life is very hazardous for eternal salvation. It is not the Spirit of God that dwells in those living in comfort, but rather the spirit of the devil, according to the saying of the Fathers. For this reason, in this life’s sorrows we need to have patient and thanksgiving, for God is well pleased with both of these virtues. May the Lord give us much patience in our life’s sorrows, so that in everything we may thank the Giver of good things Who provides for us.
Elder Ephraim of Arizona
Δια πολλών θλίψεων θα σωθώμεν, παιδί μου, επί τον ταπεινόν και ησύχιον και τρέμοντα τους λόγους μου;». Αι θλίψεις ελευθερώνουν τον άνθρωπον, που τας υπομένει μετά χαράς και γνώσεως, από τας αμαρτίας του και τον κανόνα αυτών, δημιουργείται και πνευματικός χαρακτήρ, γίνεται ο άνθρωπος ελεήμων, ταπεινός, πράος κ.λ.π.
Εκείνος που δεν έχει αληθινήν γνώσιν των πειρδιότι ποίος άγιος ηγίασε ή άνθρωπος εσώθη, χωρίς να περάση από το καμίνι των διαφόρων πικριών; Αν εδώ πικρανθώμεν, εκεί, εις το άλλον κόσμον, ο Χριστός μας, θα μας γλυκάνη με την τόσον όμορφον βασιλείαν Του.
Όταν σου έρχεται η θλίψις, να παρηγορήσαι ότι και πάλιν θα σου έλθη η χαρά και η γαλήνη. Συνεχώς ενθυμού τον θάνατον, αυτή η μνήμη θα σου δίδη πολύ κουράγιο εις τα λυπηρά του ματαίου τούτου βίου και θα γεμίζη η ψυχή σου παρηγορίαν. Τα βάσανα της ζωής μίαν ημέραν, παιδί μου, θα λήξουν, διότι ο κόσμος παρέρχεται, μόνον ό,τι πράξη κανείς δια την δόλια του ψυχήν, εκείνο αιώνια θα μείνη ή προς ύψος ή προς βάθος και απώλειαν.
ΓέρονταςΕφραίμ Φιλοθεΐτης
My blessed child, do not be afraid in the struggle. Nourish your soul with courage and hope. Disregard the adversities that come from the demons. See to it that every fight is crowned with success. In God’s eyes nothing is in vain—even the slightest forcefulness is good. Do not lose your nerve at all; fight valiantly; coerce yourself, press yourself, for it is by pressing grapes that sweet wine is made, which gladdens the heart. Courage, my child; we shall prevail with God’s help.
Elder Ephraim of Arizona
Προσέχετε την υπακοήν σας, εάν καλώς την εργασθήτε, δι’ αυτής θα κερδίσετε την αιώνιον ζωήν, εάν κακώς, η κόλασις θα είναι το τέλος. Λοιπόν ξυπνάτε από την λήθην και την ραθυμίαν, καιρός εξ ύπνου αμελείας να εγερθώμεν, διότι το τέλος της ζωής μας άδηλον και πότε θα ξυπνήσωμεν; Όταν έλθη ο Αρχάγγελος να πάρη την ψυχήν μας; Τότε το ξύπνημα εκείνο δεν ωφελεί. Καιρός στεφάνων ο μέλλων αιών, ο νυν, αγώνος, κόπου και πάλης.
Βιάζεσθε, λέγετε την ευχήν, παύσατε τας αργολογίας, κλείσατε το στόμα σας από την κατάκρισιν, βάλετε θύραν και κλείθρα εις τα περιττά λόγια. Ο καιρός περνά και οπίσω δεν γυρίζει και αλλοίμονόν μας, εάν χωρίς πνευματικά κέρδη φύγη ο χρόνος. Αυτά σας γράφω, αυτά να μελετάτε, αυτά να πράσσετε, και ο Θεός της αγάπης να είναι μαζί σας και η γλυκειά μας Παναγία να σας δυναμώνη, να σας φωτίζη και να σας προθυμοποιή εις τον αγώνα.
ΓέρονταςΕφραίμ Φιλοθεΐτης
Man has failed to recognize his own Father, the Most High God, Who brought him into being out of nothingness. Oh! How harmful this failure to recognize Him has been! This is the cause of all human suffering, the first transgression of Adam and Eve. And their sin of disobedience and lack of repentance brought upon their children—upon us—all the evil results, and we harvest the thorns and thistles of various tribulations. “You shall surely die” (Gen. 2:17 ). Death is corruption of our former incorruption, with all of its attributes: illness, affliction, misery, pain. However, the good God did not overlook His own creation, but gave grace through the death of His Son on the Cross—“by grace you have been saved” (Eph. 2:5 ). Just as the evil one used the crafty serpent as a tool, in a like manner did our Lord Jesus Christ put on human nature to deceive the devil. O Lord Jesus Christ, the light of my darkened soul, the goal of my life, how great has our guilt become with the passing of time! One disobedience resulted in bringing God down to earth—and where did it lead Him? To be crucified at Golgotha! And the small taste of the forbidden fruit was paid by the awesome drama of the God-man. Oh, how much God loves man! So let us be confident in our repentance, my fellow sinners. :Though your sins are like scarlet, I shall make them as white as snow; though they are red like crimson, I shall make them as white as wool” (Is. 1:18 ). So, my child, let us cleave with love to such a merciful God. Amen.
Elder Ephraim of Arizona
Τι απολογίαν θα έχωμεν, όταν ο Χριστός μας δείξη τα τρυπημένα χέρια Του ή την λογχευμένην πλευράν Του ή την κεντημένην άχραντον κεφαλήν Του από τας ακάνθας ή τα ξηραμένα και πικραμένα χείλη Του από την χολήν και το όξος και θα μας είπη: «Δια σε, φιλτάτη ψυχή, όλα ταύτα έπαθα, δια την πολλήν αγάπην, που σου έχω, δείξον μοι και εσύ της προς Εμέ αγάπης σου τα στίγματα, όπως βάλω βάλσαμον εις τας ιδικάς Μου πληγάς». Τότε τέκνα μου, ημείς τι θα δείξωμεν; Την αχαριστίαν μας, την αμέλειάν μας, τον εγωϊσμόν μας, τας παρακοάς μας και το πλήθος των άλλων παθών; Και τότε αντί βαλσάμου, φαρμάκι θα Του θέσωμεν εις τα τραύματα της αγάπης Του! Εμπρός λοιπόν ας βιασθώμεν, από τώρα ας προσέχωμεν, ώστε να θέτωμεν βάλσαμον εις τας πληγάς Του και να κληθώμεν όντως τέκνα Του αγαπητά.
Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης
How precious is the time of this life! Every minute has great worth, for within one minute we can think so many things, either good or evil. One godly thought raises us to heaven, and one diabolical thought lowers us to hell. So then, behold how valuable every minute in this present life is. Unfortunately, though, we do not think about this, and hours, days, and years pass with no profit—but is it merely with no profit? How much damage we have all suffered—and I, first—without realizing it! But some day, when our soul is about to depart from our body, we shall realize it. But, alas, it will be too late; there is no room for correction then. We must realize this now when we can still make a start. We should take advantage of the precious time of our life. Truly blessed is he who compels himself and makes a start, because some day he will become spiritually rich. It is never too late, for the Lord awaits each one of us to awaken so that He may give us work. He waits until the eleventh hour (cf. Mt. 20:6 ). He tries with every means to awaken us. I pray that all of us will awaken, light our lamps, and with a vigilant eye wait patiently for the Lord to come, so that we may enter the resplendent bridal chamber of eternal bliss, the festival of the bright angels, to chant with them the resurrectional canticles, which will elevate us from theoria to theoria and to divine ascents! Then—oh, then!—we shall fully realize what a great work it is to compel ourselves in everything and that our superiors did well to push us and grieve us, for we shall say, “Behold what we see now!” Then our thanks to God will have no limits. Then we shall really render thanks worthily to God!
Elder Ephraim of Arizona
Εύχομαι η γλυκειά μας Παναγία να σε κάνη καλά κατ’ άμφω, να μετριάζη το πνεύμα της λύπης σου, να σου το αντικαθιστά με το πνεύμα της παρακλήσεως δι’ Αγίου Πνεύματος. Όλα τα λυπηρά, μας αποστέλλονται, χωρίς πάσης αμφιβολίας, δια θεραπείαν της νοσούσης ψυχής μας, όπως δια των θλίψεων εμέση το φαρμάκι της ηδυπαθείας και παντός πάθους. Κυρίως δια των θλίψεων καταφαίνεται η αγάπη του ουρανίου Πατρός εις τα ιδικά Του παιδιά, όπως μεταλάβουν της αγιότητος Αυτού και προστεθή αιώνιον βάρος δόξης! Όσον και αν θλιβώμεν εις αυτόν τον εφήμερον κόσμον, μίαν ημέραν θα παύσουν τα θλίβοντα ημάς. Από τα θλιβερά εκείνα τα μετά θάνατον, την κόλασιν, κ.λ.π. να μας λυτρώση καθ’ ολοκληρίαν ο Χριστός μας και η Παναγία μας, να μη τα ίδουν τα μάτια μας, διότι, εάν μόνον η σκέψις της κολάσεως είναι κάτι τρομερόν, πόσον μάλλον, όταν κανείς καταδικασθή αιώνια να βιώση εν αυτή!
Ας παρακαλώμεν να μας λυπηθή ο Θεός, και ας μας αξιώση πάντα με ταπείνωσιν να ζητώμεν το θείον Του έλεος και την συγχώρησιν, διότι είπεν Αυτός δια του Αγίου Του Υιού: «Πάντα όσα εάν αιτήσητε εν τη προσευχή πιστεύοντες, λήψεσθε» ( Ματθ. 21,22 ) και «αιτείτε και δοθήσεται». Ναι, αιτούμεν κάθε ημέραν και στιγμήν Αυτόν, όπως μας ελεήση και παραβλέψη τα εν γνώσει και αγνοία πεπραγμένα μας και ελπίζομεν εις τους θείους Του λόγους ότι θα ποιήση έλεος μετά της ταπεινώσεως ημών. Αμήν.
Γεροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης
